Qui fait quoi?...

Dijsselbloem krijgt de wind van voren: is dat terecht?

PvdA'er Jeroen Dijsselbloem is de nieuwe boeman van Europa. Onder zijn leiding wordt de kleine Cypriotische spaarder uitgeperst. Althans, zo roepen zijn criticasters. Zelfs zijn voorganger Jean-Claude Juncker uitte kritiek op Dijsselbloem. Heeft de eurogroepvoorzitter fouten gemaakt? .

'Het is de eerste keer dat een akkoord is uitgewerkt zonder mijn medewerking. Daardoor vertoont het lacunes', zei Juncker maandag. Een veeg uit de pan voor Dijsselbloem. Onterecht, vindt Volkskrantcorrespondent in Brussel Marc Peeperkorn, en 'een tikje onder de gordel'.

Ook verslaggever Martin Visser van het Financieele Dagblad is kritisch over de uitlatingen van Juncker. Via Twitter linkt hij naar een eigen column van maart vorig jaar: 'De Luxemburger Jean-Claude Juncker maakt er een potje van. Hoe heftig de eurocrisis ook is, belangrijke beslissingen worden voortdurend op de meest amateuristische wijze naar buiten gebracht.'

Expliciete wens
Dat Dijsselbloem nu de wind van voren krijgt, hoort bij zijn functie. Daarvoor is hij voorzitter. Maar het was zeker niet alleen Dijsselbloem die afgelopen weekend in de eurogroep aanstuurde op een spaardersheffing. Het belasten van de spaarders was een expliciete wens van Duitsland, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Centrale Bank (ECB). Alle eurolanden gingen daar uiteindelijk mee akkoord.

Een lening van ruim 17 miljard zou de Cypriotische staatsschuld doen oplopen tot 140 procent van de Cypriotische economie, volgens de 17 ministers van Financiën van de eurozone een onhoudbaar grote schuld. Daarom dienden, naast het Europese hulppakket van 10 miljard, de veelal buitenlandse spaarders met vermogen op Cypriotische banken mee te betalen aan de 'bailout'.

Het was de Cypriotische president Anastasiades zelf die in de nachtelijke vergadering, afgelopen weekend, bij zijn Europese collega's pleitte voor een heffing over grote én kleine spaartegoeden. De Cyprioot vreesde mogelijk voor een exodus van Russisch vermogen uit zijn land. Een groot deel van de tientallen miljarden aan spaartegoeden op Cypriotische banken is daar gestald door Russen die profiteren van de lage belastingen en hoge rentetarieven.

Volksoproer
Dijsselbloem mag als voorzitter nu de wind vangen voor zijn collega's. Brussel, onder leiding van Dijsselbloem, steelt niet alleen van de rijken (9,9 procent over vermogens boven de 100.000 euro) maar ook van de armen (6,75 procent belasting voor spaarders met minder dan een ton), zo luidt de kritiek. In een poging het volksoproer te sussen, stelt de Cypriotische overheid nu voor de eerste 20.000 euro te ontzien. Gisteren, na telefonisch overleg, stelde de eurogroep dat Cyprus mag schuiven met de tarieven, zolang het bedrag van 5,8 miljard maar wordt opgehoest door de spaarders.

Of de maatregel een fout is, zal nog moeten blijken. Over één of twee dagen gaan de Cypriotische banken weer open en wordt duidelijk of de Russen na de belastingheffing massaal vertrekken of niet.

Is dit alles te wijten aan Dijsselbloem? Als voorzitter is het zijn taak de eurolanden tot een compromis te krijgen. Als procesbegeleider speelt hij een belangrijke rol in de besluitvorming, maar de beslissing is niet enkel de zijne.

Subtieler
Wel had hij in de aanloop naar het besluit subtieler mogen communiceren, vindt correspondent Peeperkorn. Dijsselbloem heeft voortdurend alle opties opengehouden. Hij heeft niet willen uitsluiten dat Cypriotische spaarders of aandeelhouders getroffen zouden worden. Hij had kunnen zeggen dat die vragen niet aan de orde zijn, meent Peeperkorn. Daarmee had hij kunnen voorkomen dat sommige spaarders alvast hun geld weghaalden uit Cyprus.

De eurogroepvoorzitter haast zich nu wel om te zeggen dat Cyprus een uitzondering vormt en dat de tegoeden tot 100.000 euro van spaarders in andere landen wel gegarandeerd zijn door het depositogarantiestelsel. Toch is met Cyprus een precedent geschapen. Als de bankensector voldoende uit de klauwen groeit, is geen enkele spaarder veilig. Mogelijk dat Juncker daarom zijn opvolger afviel: ook Luxemburg kent een grote bankensector waar veel buitenlands vermogen staat gestald.

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/7264/Schuldencrisis/article/detail/3411737/2013/03/19/Dijsselbloem-krijgt-de-wind-van-voren-is-dat-terecht.dhtml