Het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis wordt met opheffing bedreigd. Dat levert de schatkist bijna niets op, maar zal het geheugen van de Nederlandse parlementaire democratie aantasten. Dat schrijft een groot aantal hoogleraren geschiedenis, politieke wetenschappen en staatsrecht.
Het werk van het CPG vormt een soort parlementaire enquête op afstand. Met wetenschappelijke distantie evalueert het CPG de voorbije kabinetsperioden en maakt de balans op van het gevoerde beleid
Op 30 mei 2013 maakten de minister en de staatssecretaris van OCW het kabinetsbesluit bekend de subsidie van 520 duizend euro aan het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis (CPG) in 2014 te halveren en in 2015 te beëindigen. Niet alleen is dat besluit onverstandig, de motivering ervan - het CPG zou niet uniek en excellent zijn - is aantoonbaar onjuist. Het CPG is wel degelijk een voor Nederland unieke voorziening, en recent heeft een internationale visitatiecommissie het beoordeeld als zeer goed en internationaal leidend.
Het CPG is een klein onderzoeksinstituut dat de naoorlogse Nederlandse politieke geschiedenis wetenschappelijk beschrijft en analyseert. In de reeks Parlementaire Geschiedenis sinds 1945 zijn inmiddels acht delen gepubliceerd, die gelden als standaardwerken. Dit najaar verschijnt deel 9, over het kabinet-De Jong (1967-1971). Daarnaast hebben onderzoekers van het CPG biografieën geschreven van belangrijke politici als Sicco Mansholt, Piet de Jong en Dries van Agt. Op uitnodiging van instanties zoals ministeries, de Raad van State en de Kiesraad publiceert het CPG gezaghebbende studies over kabinetsformaties, het verkiezingsproces en demissionaire kabinetten.
Belangrijk werk tegen lage kosten
Promovendi werken aan proefschriften over het Nederlandse parlement. Het centrum maakte boeken over koninklijke toespraken en over Nederlandse Europarlementariërs. Deze maand verschijnt een boek over de Nederlandse Europapolitiek. Naast dit zuiver wetenschappelijke werk produceert het CPG elke herfst een actueel Jaarboek met artikelen, interviews en een parlementair jaaroverzicht.
Het is duidelijk: hier wordt tegen heel lage kosten veel en belangrijk werk gedaan. Het CPG geldt dan ook als een uniek expertisecentrum.
Met grote regelmaat doen de media een beroep op de kennis van de CPG-onderzoekers, en zelden tevergeefs. Het feit dat ook politiek Den Haag regelmatig bij het CPG aanklopt om precies te laten uitzoeken hoe bepaalde procedures eigenlijk in elkaar zitten, geeft de waarde van de hier verzamelde kennis en ervaring aan. Daarnaast vormt het CPG de gangmaker van een Europees netwerk van onderzoekscentra op het gebied van parlementaire studie. Tot grote verbazing van deze internationale partners - zeker die uit landen die in een veel ingrijpender bezuinigingsproces zitten - wordt nu juist het voorbeeldinstituut met opheffing bedreigd.
Want dat is de consequentie van deze maatregel, die de staatskas nauwelijks iets oplevert. Wat verliezen we aan het CPG? Essentieel in een democratie zijn verantwoording en rekenschap: het parlement controleert het regeringsbeleid, en de media houden dagelijks toezicht op zowel het parlement als de regering. Maar die verantwoording betreft niet alleen het heden, en ook de controleurs moeten zo nu en dan gecontroleerd worden.
Het werk van het CPG vormt een soort parlementaire enquête op afstand. Met wetenschappelijke distantie evalueert het CPG de voorbije kabinetsperioden en maakt de balans op van het gevoerde beleid, de relatie tussen regering en parlement, en het functioneren van de partijen en de personen. Daarom houdt het CPG ook een afstand van enkele decennia tot het heden. Dat garandeert een onpartijdige beoordeling en volledige toegang tot alle benodigde bronnen en archieven.
Historisch onderzoek
In zwakke democratieën wordt historisch onderzoek ontmoedigd, de toegang tot materiaal belemmerd, en een 'officiële' versie van het verleden gepropageerd of opgelegd. Autoriteiten onttrekken zich aan het historisch oordeel. Pas sinds kort wordt in de jonge Europese democratieën ruimte gegeven aan vrij onderzoek van de parlementaire geschiedenis. Nederland behoort internationaal tot de voorbeeldlanden.
Zoals een democratische staat oppositionele partijen en kritische organisaties faciliteert, is het een teken van kracht ook wetenschappelijk onderzoek naar het eigen functioneren mogelijk te maken. Dat is niet de eerste verantwoordelijkheid van de Radboud Universiteit, waar het CPG gevestigd is, en ook geen zaak die aan de markt kan worden overgelaten. Het is een nationale verantwoordelijkheid van de politiek zelf.
De politiek leeft bij de dag. Dat is geen verwijt maar een constatering. Ook in Den Haag klinken regelmatig klachten over het gebrek aan'institutioneel geheugen' in de politiek. De zittingsperiode van Kamerleden wordt steeds korter. In elke zelfevaluatie van de Tweede Kamer blijken de aanbevelingen van de vorige keer alweer vergeten te zijn. De wil om van het verleden te leren is niet altijd aanwezig. Maar het kan wel. Tegen zeer lage kosten kan de langdurig opgebouwde expertise van het CPG behouden blijven. Daarom vragen wij de Tweede Kamer met klem de opheffing van deze noodzakelijke voorziening te voorkomen.
Dit opiniestuk werd ondertekend door;
Prof. dr. R.A.M. Aerts
Prof. dr. R.B. Andeweg
Prof. dr. F.R. Ankersmit
Prof. dr. J.Th.J. van den Berg
Prof. dr. J.C.H. Blom
Prof. dr. D.F.J. Bosscher
Prof. dr. J. Bosmans
Prof. mr. P.P.T. Bovend'Eert
Prof. dr. M. Bovens
Prof. dr. H. Daalder
Prof. dr. W.Th.M. Frijhoff
Prof. dr. K. Goudriaan
Prof. dr. B.A. de Graaf
Prof. dr. I. de Haan
Prof. dr. G. Harinck
Prof. dr. J.C. Kennedy
Dr. H.J. Langeveld
Prof. dr. A.P.M.H. Lardinois
Prof. dr. S. Légène
Dr. Ph. Van Praag
Prof dr. K. Ribbens
Dr. J.C.A.P. Ribberink
Prof. dr. P. Romijn
Prof. dr. P. de Rooy
Prof. dr. N.C.F. van Sas
Prof. dr. M. Schwegman
Prof. dr. H. te Velde
Prof. dr. G. Voerman
Prof. dr. W.J.M. Voermans
Prof. dr. J. de Vries
Dr. H. Wals
Prof. dr. D.J. Wolffram
Prof. dr. H.B.M. Wijfjes
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/3184/opinie/article/detail/3462874/2013/06/21/Den-Haag-klaagt-over-het-gebrek-aan-politiek-geheugen-Waarom-dan-het-CPG-opheffen.dhtml
Geen opmerkingen:
Een reactie posten