Via het Kamerdebat over het deelakkoord kregen we deze week een bescheiden kijkje in de formatie. Diederik Samsom heeft zijn sprintje naar het begrotingstekort van 3 procent getrokken. Vijf minuten na het begin van de onderhandelingen lag het PvdA-programma terzijde. Er zijn er die dat verraad vinden. Met een stem op Samsom krijgen we inderdaad Rutte-politiek. Maar veruit overheersend is de reactie dat het verstand heeft gezegevierd, bij Samsom en in het hele land. Na twee jaar rotbeleid en inbrekers slaan, gaat Nederland weer voorwaarts. De blik gericht op Europa, terug naar de hoofdstroom. De opluchting is voelbaar.
De PvdA-sprint naar een tekort van 3 procent wordt nu voorgesteld als een technocratische exercitie. Eerst was Samsom tegen kapotbezuinigen, nu spreekt het voor zich. Technocratie kent een duidelijk politiek belang. Wat voor zich spreekt, hoeft niet te worden besproken. Technocratie heeft ook een goede pers. Gezegend het land waar saaimans keukenmeester is, schreef Arnon Grunberg. Inderdaad, probeer die 3-procentsorders uit Brussel eens te lezen en je valt pardoes in slaap van het onnavolgbare koeterwaals - ogenschijnlijk ambtenarij, uitwerking, techniek.
In werkelijkheid worden er in Europa enorme politieke gevechten geleverd. De strijd heeft de formatie nog niet bereikt, aangezien VVD en PvdA te druk zijn met plaatselijk armpje drukken. Maar ook tijdens de Haagse verbouwing gaan over de grens de schermutselingen verder. Vorige week kwamen in Helsinki de ministers van Financiën van Duitsland, Finland en Nederland bij elkaar in verband met de voorgenomen bankensteun. Klokken gelijk zetten in verband met de top over anderhalve week, werd er gesust.
Lijken in de kast
De aap kwam uit de mouw in de korte verklaring die werd uitgegeven en die draaide om het duistere begrip 'legacy assets'. Voor insiders was de boodschap: bankensteun alles goed en wel, maar wij drieën gaan jullie Spaanse lijken in de kast niet betalen. Europese Commissie boos, Spaanse rente omhoog. Die bankensteun was in juni afgesproken door de regeringsleiders, waarna de Spaanse premier Rajoy en zijn Italiaanse collega Monti van de daken toeterden dat alles geregeld was en dat het geld per 1 januari mag worden gestort.
Wat in Helsinki gebeurde, was heel bijzonder. Drie ministers van Financiën floten hun regeringsleiders terug - een tikkeltje te vlot mannen. Het meningsverschil gaat weer om één woord in de verklaring van de regeringsleiders: 'effective'. Per 1 januari moet er effectief bankentoezicht zijn. Wat is effectief? Dat er een kantoor is, met personeel en visitekaartjes? Of in functie? Bewezen werkzaam? EU-president Van Rompuy duwt voor snelle invoering, commissievoorzitter Barroso is weer boos op het onsolidaire Nederland. Maar de Nederlandse versie is dat we vijftien jaar geleden bij de invoering van de euro in het pak genaaid zijn. Dat gaat niet nog een keer gebeuren.
Wat techniek lijkt, verbergt keiharde politieke strijd en tegelijk een weinig opwekkend toekomstbeeld. Wijs geworden heeft het Europa van de idealen plaatsgemaakt voor het Europa van het wantrouwen. Commentator Martin Wolf schrijft deze week in de Financial Times: 'Wat eraan zit te komen zijn jarenlange conflicten over bailouts, schuldsanering en structuurhervormingen.' Ambtenaren uit Brussel gaan de balans van zesduizend banken doorspitten. Gaan zich bemoeien met de vraag of commissarissen in Catalonië wel betrouwbaar genoeg zijn.
Nu al heerst veel chagrijn in het zuiden over de beruchte 'mannen in het zwart', vertegenwoordigers van de trojka ECB/IMF/EU die de boeken van de Grieken doornemen. Italië en Spanje willen de zwarte mannen tegen elke prijs buiten de deur houden. Het slechte humeur in het zuiden houdt gelijke tred met de noordelijke stemming over het zuidelijke bestuurlijk onvermogen en gebrek aan degelijkheid. Martin Wolf ziet er geen gat meer in en suggereert dat een pijnlijke monetaire scheiding misschien beter is.
Ik had mij voorgenomen om niet met hem mee te huilen en ging donderdag naar een bijeenkomst op Clingendael, centrum voor internationale betrekkingen. Niemand zei er dat de euro een verloren zaak is. Wel werd het Nederlandse pragmatisme bekritiseerd, door Europarlementariër Marietje Schaake (D66) en vanuit de zaal. Er moest een visie op Europa komen. Dat kwam mooi uit, want Daniel Cohn-Bendit en Guy Verhofstadt hebben zojuist hun visie afgeleverd. Federalisme en weg van de nationale staat. Wie dat idee niet deelt, heeft niet zozeer een andere opvatting alswel geen visie. Vandaar ook dat ze hun boekje zelf karakteriseren als 'een woedeaanval'.
Die visie gaat uiteraard samen met de vraag om meer solidariteit met het zuiden. Wat die solidariteit precies behelst, werd ook in de Clingendael-discussie niet ingevuld. En vooral niet wat die solidariteit dan precies kost. En of daar voorwaarden aan verbonden mogen worden. Ik geef de voorkeur aan de technocratie. Dan maar geen visie.
Martin Sommer is politiek redacteur van de Volkskrant.
Source: http://www.volkskrant.nl/vk/nl/6235/Martin-Sommer/article/detail/3327938/2012/10/07/Martin-Sommer-Doe-mij-maar-technocratie-Dan-maar-geen-visie.dhtml
M. Sommer préfère la technocratie à une vision solidaire des choses... Sommes-nous d'accord?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten