vrijdag 14 september 2012

Un peu de politique européenne vue des Pays-Bas

VolgensThomas von der Dunk is geen regeringsleider zo inhoudsloos gebleken als Mark Rutte.

De enorme winst van de VVD vormt een aanfluiting voor de Nederlandse democratie. Werd onder de laatste vorige liberale premier, Cort van der Linden, het algemeen kiesrecht ingevoerd, de huidige levert steeds meer argumenten op om het morgen weer af te schaffen.

Dit zijn vast volslagen politiek incorrecte opmerkingen die hier bij rechtse reaguurders woedende reacties zullen oproepen, maar dat interesseert mij geen biet. Historici zijn per definitie politiek incorrect.

Geen regeringsleider in anderhalve eeuw parlementaire geschiedenis is zo inhoudsloos gebleken en heeft op alle cruciale momenten van zo weinig leiderschap blijk gegeven als Mark Rutte. In dat opzicht getuigt zijn eigen uitspraak dat hij weinig met visie op heeft inderdaad van zelfkennis.

Nooit eerder ook heeft de VVD op zo'n goedkope manier geprobeerd om het meest platte en zelfzuchtige deel van het electoraat naar de mond te praten; die beloofde Sinterklaasgift van duizend euro belastingverlaging voor zogenaamd 'hardwerkende Nederlanders' - die er vanwege de miljardentekorten uiteraard nooit zal komen - vormt de jongste uiting daarvan.

In dat opzicht is de oudeherensociëteit die de VVD ooit was inderdaad een 'volkspartij' geworden: niet, zoals verlichte liberalen in de negentiende eeuw nog beoogden, om het volk te verheffen, maar om het te behagen. Het liberalisme is bij de VVD gereduceerd tot het recht om ongestoord te racen, ongestoord te paffen en ongestoord op inbrekers te meppen.

Om haar nieuwe idealen te realiseren is de VVD onder Rutte bereid geweest om oude liberale beginselen over boord te zetten, door niet alleen de theocratische SGP als een 'hele leuke partij' te omarmen, maar ook en vooral met de PVV te pacteren, die zeer doelbewust de rechtsstaat tracht te ondermijnen.

Waar ook rechtse regeringen elders vanzelfsprekend in het kader van een diepgeworteld Bildungsbürgertumideaal cultuur als cruciale zelfstandige immateriële waarde koesteren, is zij hier door Halbe Zijlstra tot economische koopwaar gereduceerd, vermarkt en aan de rancune van een bevolkingsgroep opgeofferd naar wier stem de VVD thans hengelt.

Ruttes indertijd aan Weisglas gegeven garantie op de geëigende momenten fundamenteel weerwoord aan Wilders te zullen geven, heeft hij op geen enkel moment gestand gedaan teneinde zijn eigen baan niet in gevaar te brengen. Nooit heeft de premier enige morele moed durven tonen - steeds als het erop aan kwam, keken hij en zijn secondant Stef Blok weg.

Ruttes standaard reactie was steeds dat de PVV een heel gewone partij was, waarmee zaken vielen te doen. Hoe de dictatoriale structuur, discriminatoire doeleinden en dubieuze financiering van deze zogenaamde 'partij' met de morele uitgangspunten van het liberalisme vallen te combineren, vertelde hij er niet bij. Voor hem geldt, wat ex-werkgeversbaas Schraven zich eens liet ontvallen: dat hij niets heeft met het begrip 'moraal'.

Daardoor kon regeringspartner Wilders keer op keer onweersproken hele bevolkingsgroepen beledigen en tevens - met bijvoorbeeld het Polenmeldpunt, waarover Rutte ook al niets waagde te zeggen - Nederland's internationale positie beschadigen. Want ook met Europa 'heeft hij niets', zoals Rutte recent nog benadrukte.

Misschien is het wel op dit punt dat zijn elementaire gebrek aan ruggengraat Nederland het meeste opbreekt, omdat hij zichzelf met zijn voortdurende houding van ontkennen en wegkijken inmiddels in een onmogelijke spagaat heeft gebracht. Want Europa heeft wel iets met ons.

Wij liggen er namelijk middenin - en dat vereist een premier die dat openlijk tot uitgangspunt durft te nemen en niet uit doodsangst voor de kiezer verdoezelt. Alleen een afwijzende houding bij alles wat Brussel bedenkt volstaat niet. Als Nederland niet zelf alternatieven formuleert, dan formuleren anderen die voor ons - en Nederland kan dan, als aanslibsel van Frankrijks grote rivieren en voorhaven van de Duitse Rijn, niet anders doen dan slikken.

Net als in oorlogen vormt ook tijdens verkiezingen de exacte waarheid het eerste slachtoffer. Maar de pose van Rutte is al sinds een half jaar, tot op de dag van vandaag, ronduit leugenachtig: meer Europese controle geldt alleen voor de anderen, en komt niet op souvereiniteitsoverdracht neer.

'Geen cent meer naar de Grieken' - dat zegt hij thuis. In Brussel heeft Rutte tot nu toe elke keer gewoon ja gezegd, omdat anders mogelijk de euro knalt, en dat zal hij binnenkort ook weer doen zodra Berlijn hem dat voordoet. Juist deze stelselmatige onwaarachtigheid, deze stelselmatige angst om voor de eigen impopulaire besluiten te staan en tevens vooruit te kijken, schaadt het aanzien van de politiek meer dan wat ook.

Samen met zijn lafheid jegens Wilders vormt het de hoofdreden, waarom Rutte zich het hoogste staatsambt moreel en intellectueel onwaardig heeft getoond en het gênant is dat hij daarvoor door de kiezers is beloond.

Dat het CDA, dat nièt voor Europa wegliep en wèl rekenschap over het gedoogavontuur durfde af te leggen, in zijn eentje de rekening voor de mislukking betaalt en de VVD zo makkelijk wegkomt, heeft iets wrangs. Dat heeft ongetwijfeld mede te maken met de structurele zwakte van de sterk verscheurde christen-democraten, die daardoor voor conservatieve kiezers geen overtuigend alternatief vermochten te bieden. Maar het zegt vooral iets over de geestelijke leegte en stuurloosheid van Nederland.

Thomas von der Dunk is cultuurhistoricus en columnist voor volkskrant.nl



A noter que je suis allée un jour spécialement à Amsterdam pour écouter quelques intellectuels parler d'histoire, dont Thomas von der Dunk:

http://www.spui25.nl/programma/archief-2011/item/historicus-en-maatschappij-een-veelzijdige-verstandhouding.html

A suivre dans le prochain billet.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten